رساله توضیح المسائل آیت الله العظمی بروجردی (ره)
بِسمِّ الله الرَّحمنِ الرَّحیم : الحمد لله رب العالمین والصَّلوة و السلام علی خیرخلقه محمّد و آله الطاهرین و لعنة الله علی اعدائهم اجمعین الی یوم الدین بیشتر
آب مطلق و مضاف مسأله 15- آب یا مطلق است یا مضاف: آبِ مضاف آبی است كه آن را از چیزی بگیرند، مثل آب هندوانه و گلاب، بیشتر
مسأله 47 - آب مضاف ـ كه معنی آن گفته شد ـ، چیز نجس را پاك نمیكند، وضو و غسل هم با آن باطل است. مسأله 48 بیشتر
مسأله 57- واجب است انسان وقت تخلّی و مواقع دیگر، عورت خود را از كسانی كه مكلّفند، اگرچه ـ مثل خواهر و مادر ـ با او محرم بیشتر
مسأله136- نجس كردن خط و ورق قرآن حرام است، و اگر نجس شود باید فوراً آن را آب بكشند. مسأله137- اگر جلد قرآن نجس شود، در صورتی بیشتر
مسأله 231- ظرفی كه از پوست سگ یا خوك یا مردار ساخته شده، خوردن و آشامیدن از آن ظرف حرام است،و نباید آن ظرف را در وضو بیشتر
مسأله 305- كسی كه در كارهای وضو و شرایط آن ـ مثل پاك بودن آب و غصبی نبودن آن ـ خیلی شك میكند، باید به شك خود بیشتر
چیزی كه با آن زخم و شكسته را میبندند و دوایی كه روی زخم و مانند آن میگذارند، جبیره نامیده میشود. مسأله 330- اگر در یكی از بیشتر
غسلهای واجب هفت است: اوّل: غسل جنابت. دوم: غسل حیض. سوم: غسل نفاس. چهارم: غسل استحاضه. پنجم: غسل مس میت. ششم: غسل میت. هفتم: غسلی كه به بیشتر
مسأله 351- به دو چیز انسان جنب میشود: اوّل- جماع. دوم- بیرون آمدن منی، چه در خواب باشد یا بیداری، كم باشد یا زیاد، با شهوت باشد بیشتر
مسأله 378- در غسل ارتماسی باید تمام بدن پاك باشد، ولی در غسل ترتیبی پاك بودن تمام بدن لازم نیست، و اگر تمام بدن نجس باشد و بیشتر
مسأله 400- در استحاضۀ قلیله باید زن برای هر نماز یك وضو بگیرد، و پنبه را عوض كند، و ظاهر فرج را اگر خون به آن رسیده بیشتر
مسأله 456- چند چیز بر حائض حرام است: اوّل: عبادتهایی كه ـ مانند نماز ـ باید با وضو یا غسل یا تیمّم به جا آورده شود، ولی بیشتر
مسأله527- اگر كسی بدن انسان مردهای را كه سرد شده و غسلش ندادهاند مس كند (یعنی جایی از بدن خود را به آن برساند) باید غسل مس بیشتر
مسأله539- مسلمانی را كه محتضر است ـ یعنی در حال جان دادن میباشد ـ مرد باشد یا زن، بزرگ باشد یا كوچك، باید به پشت بخوابانند، به بیشتر
مسأله547- بعد از مرگ مستحب است، چشمها و لبها و چانۀ میت را ببندند، و دست و پای او را دراز كنند، و پارچهای روی او بیندازند، بیشتر
مسأله576- میت مسلمان را باید با سه پارچه كه آنها را لنگ و پیراهن و سرتاسری میگویند كفن نمایند. مسأله 577- لنگ باید از ناف تا زانو بیشتر
مسأله591- بعد از غسل واجب است میت را حنوط كنند؛ یعنی به پیشانی و كف دستها و سر زانوها و سر دو انگشت بزرگ پاهای او كافور بیشتر
مسأله 600- نماز خواندن بر میت مسلمان، اگرچه بچّه باشد واجب است، ولی باید پدر و مادر آن بچه یا یكی از آنان مسلمان باشند، و شش بیشتر
مسأله 620- واجب است میت را طوری در زمین دفن كنند كه بوی او بیرون نیاید، و درندگان هم نتوانند بدنش را بیرون آورند، و اگر ترس بیشتر
مسأله 651- غسلهای مستحب در شرع مقدس اسلام بسیار است و از آن جمله است: 1ـ غسل جمعه؛ و وقت آن از اذان صبح است تا ظهر، بیشتر
مسأله 710- اگر مختصری از پیشانی و پشت دستها را هم مسح نكند تیمّم باطل است، چه عمداً مسح نكند، یا مسأله را نداند، یا فراموش كرده بیشتر
نماز مهمترین اعمال دینی است كه اگر قبول درگاه خداوند عالم شود، عبادتهای دیگر هم قبول میشود، و اگر پذیرفته نشود اعمال دیگر هم قبول نمیشود. و بیشتر
نمازهای واجب شش است: اوّل: نماز یومیه. دوم: نماز آیات. سوم: نماز میت. چهارم: نماز طواف واجب خانۀ كعبه. پنجم: نماز قضای پدر و مادر كه بر بیشتر
مسأله 750- موقعی انسان میتواند مشغول نماز شود كه یقین كند وقت داخل شده است، یا دو مرد عادل به داخل شدن وقت خبر دهند. مسأله 751- بیشتر
مسأله 772- نمازهای مستحبی زیاد است و آنها را نافله گویند، و در بین نمازهای مستحبی به خواندن نافلههای شبانه روز بیشتر سفارش شده، و آنها در بیشتر
مسأله 784- خانۀ كعبه ـ كه در مكۀ معظّمه میباشد ـ قبله است و باید رو به روی آن نماز خواند، ولی كسی كه دور است اگر بیشتر
مسأله 796- مرد باید در حال نماز اگر چه كسی او را نمیبیند عورتین خود را بپوشاند، و بهتر است از ناف تا زانوها را هم بپوشاند. بیشتر
مكان نمازگزار ده شرط دارد: شرط اوّل: آن كه مباح باشد. مسأله 875- كسی كه در ملك غصبی نماز میخواند اگرچه روی فرش و تخت و مانند بیشتر
مسأله 909- نجس كردن زمین و سقف و بام و طرف داخل دیوار مسجد حرام است، و هركس بفهمد كه نجس شده است باید فوراً نجاست آن بیشتر
مسأله 925- برای مرد و زن مستحب است پیش از نمازهای واجب یومیه اذان و اقامه بگویند، ولی پیش از نمازهای واجب غیر یومیه ـ مثل نماز بیشتر
واجبات نماز یازده چیز است: اوّل: نیت. دوم: قیام، یعنی ایستادن. سوم: تكبیرة الاحرام؛ یعنی گفتن «اَللهُ اَكبَرُ» در اوّل نماز. چهارم: ركوع. پنجم: سجود. ششم: قرائت. هفتم: ذكر. بیشتر
1- ترجمۀ سورۀ حمد >بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحیم< یعنی ابتدا میكنم به نام خداوندی كه در دنیا بر مؤمن و كافر رحم میكند، و در آخرت بر مؤمن بیشتر
مسأله 1131- مستحب است انسان بعد از نماز مقداری مشغول تعقیب ـ یعنی خواندن ذكر و دعا و قرآن ـ شود، و بهتر است پیش از آن بیشتر
مسأله 1135- دوازده چیز نماز را باطل میكند، و آنها را مبطلات میگویند: اوّل:آن كه در بین نماز یكی از شرطهای آن از بین برود، مثلاً در بیشتر
شكّیات نماز 23 قسم است: هشت قسم آن شكهائی است كه نماز را باطل میكند، و به شش قسم آن نباید اعتنا كرد، و نُه قسم دیگر بیشتر
مسأله 1224- كسی كه نماز احتیاط بر او واجب است، بعد از سلام نماز، باید فوراً نیت نماز احتیاط كند و تكبیر بگوید و حمد را بخواند بیشتر
مسافر باید نماز ظهر و عصر و عشا را با هشت شرط شكسته به جا آورد، یعنی دو ركعت بخواند: شرط اوّل: آن كه سفر او كمتر بیشتر
مسأله 1408- مستحب است نمازهای واجب خصوصاً نمازهای یومیه را به جماعت بخوانند، و در نماز صبح و مغرب و عشا، خصوصاً برای همسایه مسجد و كسی بیشتر
مسأله 1469- موقعی كه مأموم نیت میكند باید امام را معین نماید، ولی دانستن اسم او لازم نیست، مثلاً اگر نیت كند اقتدا میكنم به امام حاضر، بیشتر
مسأله 1525- نماز عید فطر و قربان در زمان حضور امام واجب است و باید به جماعت خوانده شود؛ و در زمان ما كه امام غائب است بیشتر
مسأله 1542- بعد از مرگ انسان میشود برای نماز و عبادتهای دیگر او كه در زندگی به جا نیاورده، دیگری را اجیر كنند؛ یعنی به او مزد بیشتر
روزه آن است كه انسان برای انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب از چیزهائی كه روزه را باطل میكند ـ و شرح آنها بعداً بیشتر
مسأله1581- نه چیز روزه را باطل میكند: اوّل: خوردن و آشامیدن. دوم: جماع. سوم: استمناء؛ و استمناء: آن است كه انسان با خود كاری كند كه منی بیشتر
مسأله1662- اگر انسان عمداً و از روی اختیار كاری كه روزه را باطل میكند انجام دهد، روزۀ او باطل میشود، و چنانچه از روی عمد نباشد، اشكال بیشتر
مسأله 1669- كسی كه كفارۀ روزۀ رمضان بر او واجب است، باید یك بنده آزاد كند، یا به دستوری كه در مسألۀ بعد گفته میشود دو ماه بیشتر
مسأله 1703- اگر دیوانه عاقل شود، واجب نیست روزههای وقتی را كه دیوانه بوده قضا نماید. مسأله 1704- اگر كافر مسلمان شود، واجب نیست روزههای وقتی را بیشتر
مسأله 1723- مسافری كه باید نمازهای چهار ركعتی را در سفر دو ركعت بخواند، نباید روزه بگیرد، و مسافری كه نمازش را تمام میخواند ـ مثل كسی بیشتر
مسأله 1739- اوّل ماه به پنج چیز ثابت میشود: اوّل: آن كه خود انسان ماه را ببیند. دوم: عدّهای كه از گفتۀ آنان یقین پیدا میشود، بگویند بیشتر
مسأله 1861- زكات نُه چیز واجب است: اوّل: گندم. دوم: جو. سوم: خرما. چهارم: كشمش. پنجم: طلا. ششم: نقره. هفتم: شتر. هشتم: گاو. نهم: گوسفند؛ و اگر بیشتر
مسأله 2022- اگر زكات فطره را به یكی از هشت مصرفی كه سابقاً برای زكات مال گفته شد برسانند كافی است، ولی احتیاط مستحبآن است كه فقط بیشتر
چیزهایی كه در خرید و فروش مستحب است مسأله 2059- پنج چیز در خرید و فروش مستحب است: اوّل: یاد گرفتن احكام آن ، حضرت صادق (ع) بیشتر
مسأله 2121- انسان نمیتواند جنسی را كه سلف خریده پیش از تمام شدن مدت بفروشد، و بعد از تمام شدن مدت، اگرچه آن را تحویل نگرفته باشد، بیشتر
مسأله 2150- اگر دو نفر بخواهند با هم شركت كنند، چنانچه هر كدام مقداری از مال خود را با مال دیگری به طوری مخلوط كند كه از بیشتر
مسأله 2181- اجاره دهنده و كسی كه چیزی را اجاره میكند، باید مكلّف و عاقل باشند، و به اختیار خودشان اجاره را انجام دهند، و نیز باید بیشتر
مسأله 2226- جُعاله آن است كه انسان قرار بگذارد در مقابل كاری كه برای او انجام میدهند مال معینی بدهد، مثلاً بگوید: هر كس گمشدۀ مرا پیدا بیشتر
مسأله 2236- مزارعه آن است كه مالك با زارع به این قسم معامله كند كه زمین را در اختیار او بگذارد، تا زراعت كند و مقداری از بیشتر
مسأله 2246- اگر انسان با كسی به این قسم معامله كند كه درختهای میوهای را كه میوۀ آن مال خود اوست، یا اختیار میوههای آن با اوست، بیشتر
وكالت آن است كه انسان كاری را كه میتواند در آن دخالت كند، به دیگری واگذار نماید تا از طرف او انجام دهد، مثلاً كسی را وكیل بیشتر
قرض دادن از كارهای مستحبی است كه در آیات قرآن و اخبار راجع به آن زیاد سفارش شده است، از پیغمبر اكرم (ص) روایت شده كه هر بیشتر
مسأله 2298- اگر انسان طلبكار خود را حواله بدهد كه طلب خود را از دیگری بگیرد و طلبكار قبول نماید، بعد از آن كه حواله درست شد، بیشتر
مسأله 2309- رهن آن است كه بدهكار مقداری از مال خود را نزد طلبكار بگذارد كه اگر طلب او را ندهد، طلبش را از آن مال به بیشتر
مسأله 2319- اگر انسان بخواهد ضامن شود كه بدهی كسی را بدهد، ضامن شدن او در صورتی صحیح است كه به هر لفظی ـ اگرچه عربی نباشد بیشتر
مسأله 2331- كفالت آن است كه انسان ضامن شود كه هر وقت طلبكار بدهكار را خواست به دست او بدهد، و به كسی كه این طور ضامن بیشتر
مسأله 2336- اگر انسان مال خود را به كسی بدهد و بگوید نزد تو امانت باشد و او هم قبول كند، یا بدون این كه حرفی بزنند، بیشتر
مسأله 2353- عاریه آن است كه انسان مال خود را به دیگری بدهد كه از آن استفاده كند و در عوض چیزی هم از او نگیرد. مسأله بیشتر
به واسطۀ عقد ازدواج زن به مرد حلال میشود، و آن بر دو قسم است: دائم و غیر دائم. عقد دائم آن است كه مدّت زناشوئی در بیشتر
مسأله 2421- زنی كه عقد دائمی شده نباید بدون اجازۀ شوهر از خانه بیرون رود، و باید خود را برای هر لذّتی كه او میخواهد تسلیم نماید، بیشتر
مسأله 2430- صیغه كردن زن اگر چه برای لذّت بردن هم نباشد، صحیح است. مسأله 2431- احتیاط واجب آن است كه شوهر بیش از چهار ماه نزدیكی بیشتر
مسأله 2442- نگاه كردن مرد به بدن زن نامحرم و دختری كه نُه سالش تمام نشده ولی خوب و بد را میفهمد، و همچنین نگاه كردن به بیشتر
مسأله 2473- اگر زنی بچهای را با شرایطی كه در مسأله 2483 گفته خواهد شد، شیر دهد، آن بچه به این عدّه محرم میشود: اوّل: خود زن، بیشتر
مسأله 2507- مردی كه زن خود را طلاق میدهد باید بالغ و عاقل باشد، و به اختیار خود طلاق دهد، و اگر او را مجبور كنند كه بیشتر
مسأله 2533- در طلاق رجعی مرد به دو قِسم میتواند به زن خود رجوع كند: اوّل: حرفی بزند كه معنایش این باشد كه او را دوباره زن بیشتر
مسأله 2573- مالی كه انسان پیدا میكند اگر نشانهای نداشته باشد كه به واسطۀ آن صاحبش معلوم شود، میتواند به قصد این كه ملك خودش شود آن بیشتر
مسأله 2592- اگر حیوان حلال گوشت را ـ به دستوری كه بعداً گفته میشود ـ سر ببرند، وحشی باشد یا اهلی، بعد از جان دادن گوشت آن بیشتر
مسأله 2633- خوردن گوشت مرغی كه ـ مثل شاهین ـ چنگال دارد، حرام است و پرستو حلال میباشد، و احتیاط واجب آن است كه از خوردن گوشت بیشتر
مسأله 2649- نذر آن است كه انسان بر خود واجب كند كه كار خیری را برای خدا به جا آورد، یا كاری را كه نكردن آن بهتر بیشتر
مسأله 2679- اگر قسم بخورد كه كاری را انجام دهد یا ترك كند، مثلاً قسم بخورد كه روزه بگیرد، یا دود استعمال نكند، چنانچه عمداً مخالفت كند، بیشتر
مسأله 2703- وصیت آن است كه انسان سفارش كند بعد از مرگش برای او كارهائی انجام دهند، یا بگوید بعد از مرگش چیزی از مال او ملك بیشتر
مسأله 2737- كسانی كه به واسطۀ خویشی ارث میبرند سه دسته هستند: دستۀ اوّل: پدر و مادر و اولاد میت است و با نبودن اولادِ، اولاد اولاد بیشتر
احكام حدی كه برای بعضی از گناهان معین شده است. مسأله 2795- اگر كسی با یكی از محرمهای خود ـ كه مثل مادر و خواهر با او بیشتر
مسائل متفرقهای كه به صورت سئوال و جواب در آخر رسالههای دیگر حضرت مستطاب آیت الله العظمی یادداشت شده، در این رساله هر كدام در محل مناسب بیشتر