آیت الله محمد علی گرامی می گوید:
در این اواخر، آقای بروجردی درس قضا را شروع کرده و گفته بود: میترسم بروم و انجام وظیفه نکرده باشم. مشخص بود که میخواست در کتاب قضا مسئلهی مهمی را بگوید. آقای منتظری در پاورقیهای «البدر الزاهر» نوشته است که به عقیدهی آقای بروجردی حکومت متعلق به فقها است. البته نمیدانم آقای بروجردی درس قضا را به چه دلیل به پایان نرساند. پس از آن، به بیماری قلبی مبتلا شد، ولی به هر حال ظاهراً ایشان در این فکر بود که در «کتاب القضاء» مسئلهی تکلیف حکومت در عصر غیبت را مطرح کند.
…………………………………….
خاطرات آیت الله محمد علی گرامی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی،1381،ص 115.
طرح بحث قضا
حضرت آیت الله محمد یزدی می گوید:
مرحوم آیت‌الله العظمی بروجردی، پس از اتمام بحث‌صلاة در درس خارج فقه شان، وارد فقها در آن‌زمان حتی از طرح این موضوع در كتابهایشان خودداری می‌كردند؛ چرا كه معتقدبودند كه این بحث مورد ابتلا نیست و نتیجه‌ای را دربر ندارد.
در این میان‌آیت‌الله بروجردی، بحث قضا را شروع كردند و در ابتدای درس هم اشاره فرمودندكه بعید نیست علما به این مباحث نیاز پیدا كنند و ناچار شوند كه بر مسند قضابنشینند؛ بنابر این باید از جزییات این امر با اطلاع باشند.
ایشان یادآوری‌كردند كه قضاوت از شؤون ولایت و فقاهت است و در آن اجتهاد مطلق، شرط شده‌است.
البته مرحوم آقای بروجردی در صحبتهایشان به طرح حكومت اسلامی وولایت فقیه نپرداختند ولی حق دخالت در حقوق و امور مردم را از آن فقیه‌دانستند.
بحث قضا از سوی آیت‌الله بروجردی ادامه یافت؛ تا این كه مدتی‌بعد، كسالتی برای ایشان حاصل شد و باعث تعطیلی درس گردید. آن مرحوم‌درس خارج اصول هم داشتند و محل تدریسشان مدرسه فیضیه بود كه البته در آن‌ایام بنده توفیق نداشتم كه در این درس شركت كنم.
این درس هم در اثربروز كسالت در آن مرحوم به تعطیلی كشیده شد و تنها درس صبح ایشان برقراربود كه در مسجد بالاسر، خارج فقه تدریس می‌كردند. بعد از این كه حال‌ایشان تا حدودی بهبودی یافت، بعضی از افراد به ایشان پیشنهاد و اصرار كردندكه یك بحث خارج اصول تشكیل دهند. ایشان هم پذیرفتند و در مسجد عشقعلی‌كه در نزدیكی منزلشان قرار داشت، مبحث استصحاب را برای تدریس انتخاب‌كردند. این درس هنگام عصر ترتیب می‌یافت و بنده هم توفیق حضور در آن راپیدا كردم.
……………………………………………..
1- ر.ك:خاطرات آیت الله یزدی،ص 136.