آیت الله سید حسین موسوی كرمانی می گوید:
آیت الله«شیخ محمد تقی قمی»،به دستور آیت الله بروجردی،مؤسسه ی «تقریب بین المذاهب الاسلامیه»را تأسیس کرد.آقای بروجردی نظرشان این بود که مسلمانان باید با هم وحدت داشته باشند. ایشان می گفتند که اسلامی که به اروپا راه یافت،اسلام سنی بود،نه اسلام شیعی(ع).ایشان نظرشان این بود که انگلیس برای از بین بردن اسلام،بین مسلمانان تفرقه می اندازد وجنگ شیعه وسنی را راه می اندازد؛ در نتیجه آیت الله بروجردی سعی می کردند مسلمانان را متحد سازند.
ایشان همیشه تلاش می کردند وحدت میان مسلمانان باشد.ایشان هنگامی که جلسه وسائل را شروع کردند،به ما دستور دادند احادیث اهل سنت را در هر بابی پیدا کنیم ودر پاورقی کتاب بیاوریم.
………………………………………………………….
خاطرات آیت الله سید حسین موسوی كرمانی،انتشارات مركز اسناد انقلاب اسلامی،100.
آیت الله بروجردی و وحدت اسلامی
حجة الاسلام محمد تقی فلسفی می گوید:
مطلبی که دربارۀ مرحوم آیت الله بروجردی بسیار حائز اهمیت است،توجه ایشان به امر خطیر وحدت مسلمانان بود.مؤکداً باید بگویم کوشش رسمی برای وحدت مسلمانان،یعنی تأسیس وتوسعۀ دارالتقریب مصر را آیت الله بروجردی آغاز کرد.
ایشان در درس خارج فقه مقید بود که بعضی مواقع فتاوی علمای عامه را نیز بیان نماید ومی فرمود سیر تاریخ فقه اسلامی با مطالعه در فتاوای عامه روشن تر می شود.
مدتی بعد ایشان مرحوم آقا شیخ محمد تقی قمی را به همین منظور به مصر فرستادند تا به عنوان یک عالم شیعه در جمع علمای دار التقریب حضور داشته باشد.ایشان از آیت الله بروجردی حقوق ماهانه دریافت می کرد ودر مواقعی که به ایران می آمد،گزارش کار خود را به آن مرحوم می داد.
به دنبال تشکیل دارالتقریب وپافشاری مرحوم آیت الله بروجردی،شیخ محمود شلتوت،رئیس وقت الازهر مصر رسماً فتوا داد که اهل تسنن می توانند مانند فتاوی علمای چهار مذهب اهل سنت،به فتاوی شیعه هم عمل نمایند وتعبد کنند. این فتوای تاریخی در دنیای اسلام انعکاس وسیعی یافت.
……………………………………………………………..
دوانی ، علی، خاطرات حجة الاسلام محمد تقی فلسفی، انتشارات مركز اسناد انقلاب اسلامی،ص187.
عنایت آیت الله بروجردی به وحدت اسلامی
آیت الله منتظری در این خصوص میگوید:
مرحوم آیت الله بروجردی به وحدت مسلمانان بخصوص وحدت شیعه و سنی حساس بود و خیلی علاقهمند بود كه جهان اسلام با هم مربوط باشد، آقای بروجردی از آقای شیخ محمدتقی قمی كه در مصر دارالتقریب را تشكیل داد خیلی تعریف میكرد، مجله «رسالةالاسلام» را كه از مصر میفرستادند آقای بروجردی تمامش را مطالعه میكرد. من یك جلسه خدمت آقای بروجردی بودم كه حدود سه ساعت طول كشید، آقای شیخ محمدتقی قمی به ایشان گزارش میداد كه در آنجا چه كردهایم و آقای بروجردی راهنمایی میكرد كه مثلا این كار و آن كار را بكنید.
نمونه دیگر اینكه حجت الاسلام آقای وكیلی – خدا رحمتش كند- اشعاری گفته و فقه را به شعر درآورده بود كه چاپ هم شده است، در اولش راجع به عمر و ابوبكر چیزهایی نوشته بود، كتاب را به آیت الله بروجردی نشان داده بود، آقای بروجردی گفته بود این كتاب از كتب ضاله است حق نداری منتشر كنی، این قسمتها را برو عوض كن؛ ایشان عقیده نداشت كه كتابی چاپ كنیم و در آن به عمر و ابوبكر لعن كنیم. من یادم هست در همان زمانها آیت الله امینی صاحب كتاب الغدیر آمده بود اصفهان ما هم از او استقبال كردیم در مسجد سید اصفهان منبر میرفت و در ضمن سخنان خود مساله خلافت و عقاید شیعه را مطرح میكرد. بالاخره با سخنرانیهای ایشان در اصفهان جو ضد سنیگری و مراسم نهم ربیع داشت گل میكرد. آن وقت كه آقای امینی به اصفهان آمده بودند دهه صفر بود دنبالش هم نهم ربیع بود كه به عنوان عید عمر در اصفهان معركه است. من در همان زمانها آمدم قم، یك روز پیش آقای بروجردی بودم آقای حاج سید محمد باقر ابطحی هم پدر خانمش را آورده بود آنجا به آقای بروجردی معرفی كند، یكدفعه آقای بروجردی فرمودند: «آقا این چه وضعی است در اصفهان! در وقتی كه اسرائیل حمله كرده كانال سوئز را دارد میگیرد، در مصر مسلمانان این طور گرفتارند، ما بیاییم جنگ شیعه و سنی راه بیندازیم؟ در اصفهان این چه وضعی است؟» خلاصه آقای بروجردی از این وضع عصبانی بود. اسم آقای امینی را نیاورد اما پیدا بود از منبرهای تند ایشان و آن جو عید عمر گرفتن اصفهان خیلی ناراحت است.
آن فتوای معروف شیخ شلتوت را هم كه همه میدانند؛ آن فتوا كه در آن شلتوت فقه شیعه را به رسمیت شناخت در اثر فعالیت آیت الله بروجردی بود، ایشان به این جور علما كمك میكرد، افراد میفرستاد با آنان ارتباط برقرار میكرد. ایشان دارالتقریب را تأیید میكرد به آشیخ محمدتقی كمك میكرد، گاهی از علمای سنی مذهب خارج از كشور كه به ایران میآمدند تجلیل میكرد و به آنها احترام میگذاشت، میگفتند در مسائل اسلامی شیعه و سنی باید با هم هماهنگ باشند.
………………………………………………………………….
خاطرات آیت الله منتظری، ج1، ص 154- 156
تقریب بین مسلمین
آیت الله مهدوی كنی می گوید:
آیت الله بروجردی ارتباط شان با جامعه الازهر مصر و دار التقریب بسیار مهم بود.ایشان مسئله ی تقریب بین مسلمین را جداً تأیید می کرد واز کارهایی که مسلمانان را از تقریب و وحدت باز می داشت نهی می کرد.
…………………………………
خواجه سروی،غلامرضا ،خاطرات آیت الله مهدوی كنی، انتشارات مركز اسناد انقلاب اسلامی ،ص84.