آیت الله احمد آذری قمی می گوید:
پس از این که رضا شاه در شهریور 1320 از ایران رفت، آیت الله حاج آقا حسین قمی که در عراق در تبعید به سر می برده، تصمیم می گیرد تا از کربلا به ایران مراجعت کند.
در قم استقبال عجیبی از ایشان به عمل آمد. آن موقع، سهیلی رئیس دولت بود. حاج آقا حسین قمی برای دولت پیغام فرستاد که «مساله بی حجابی، حداقل باید اجباری نباشد»،چون بی حجابی در زمان رضا شاه اجباری بود. پیغام دیگرش این بود که«شرعیات و قرآن و…..در کلیه مدارس، حتی در مدارس دولتی، باید تدریس شود.»اما دولت وقت، با این که در وضع خیلی ضعیفی قرار داشت، همین مقدار را هم حاضر نبود بپذیرد. حکومت محمد رضا شاه تازه به سلطنت رسیده بود و متفقین هم در ایران بودند. اما دولت حاضر نشد جواب مثبتی به ایشان بدهد. طبعاً علما و روحانیون به تلاش افتادند تا نگذارند دولت به مرجع بزرگی همچون حاج آقا حسین قمی بی اعتنایی کند وپیشنهاد او را نادیده انگارد.
من همان موقع در بروجرد بودم. امام و یکی دیگر از علمای قم به بروجرد آمدند و با آقای بروجردی در این باره صحبت کردند. آقای بروجردی هم پیغام تندی برای دستگاه فرستاد که«اگر به پیشنهاد های ایشان اعتنایی نکنید، من با همه عشایر لرستان به طرف تهران حرکت می کنم».این پیغام، آنان ر ا مجبور ساخت تا پیشنهادهای حاج آقا حسین قمی را بپذیرند.
………………………………………….
كرباسچی، غلامرضا، تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی ،چاپ اول- 1380،مركز اسناد انقلاب اسلامی،ص195.
حبس آقای قمی در شهر ری
آیت الله سید محمد سجادی می گوید:
راجع به مبدا مرجعیت آیت الله بروجردی، مساله ای را مرحوم استاد مطهری هنگامی که برای اموری به نجف آمده بود، در جلسه ای مطرح کرد. ایشان فرمود:«در آن اوایل، ما چند نفر بودیم که به بروجرد می رفتیم تا از درس آقای بروجردی استفاده کنیم. بعداً جریانی بین حاج آقا حسین قمی و رضاشاه درباره حجاب پیش آمد که به دنبال آن،رضا شاه، آقای قمی را در شهر ری حبس و یا حصر کرده بود. وقتی خبر این موضوع به بروجرد رسید، آیت الله بروجردی فرمود که «اگر حاج آقا حسین قمی با من مشورت می کرد، می گفتم که این کار را نکند. این جوری نبایدبا دولت مقابله شود . اما چون این كار را برای خدا كرده است،ما نیز با تمام قوا دنبال حاج آقا حسین قمی هستیم .لذا تلگرافی به رضا شاه زد و تهدید کرد که تمام عشایر بروجرد را حرکت می دهد. و این ،بسیار موثر واقع شد. رضا شاه هم خیلی عقب نشینی کرد.
ایشان این قضیه را شاهد می آورد که اگر کسی برای خدا قیام کند، گر چه ممکن است در موضوعی اشتباه کند، باید این طور فکر کنیم که چون برای خدا قیام کرده است، باید از او حمایت کرد.
………………………………………….
كرباسچی، غلامرضا، تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی ،چاپ اول- 1380،مركز اسناد انقلاب اسلامی،ص196.