مسأله1662– اگر انسان عمداً و از روی اختیار كاری كه روزه را باطل می‌كند انجام دهد، روزۀ او باطل میشود، و چنانچه از روی عمد نباشد، اشكال ندارد ولی جنب اگر بخوابد و ـ به تفصیلی كه در مسأله 1639 گفته شد ـ تا اذان صبح غسل نكند، روزۀ او باطل است.
مسأله1663- اگر روزهدار سهواً یكی از كارهایی كه روزه را باطل می‌كند انجام دهد، و به خیال این كه روزهاش باطل شده عمداً دوباره یكی از آن‌ها را به جا آورد، روزۀ او باطل میشود.
مسأله 1664- اگر چیزی به زور در گلوی روزهدار بریزند، یا سر او را به زور در آب فرو برند، روزۀ او باطل نمی‌شود، ولی اگر مجبورش كنند كه روزۀ خود را باطل كند؛ مثلاً به او بگویند: اگر غذا نخوری ضرر مالی یا جانی به تو می‌زنیم، و خودش برای جلوگیری از ضرر چیزی بخورد، روزۀ او باطل میشود.
مسأله 1665- روزهدار نباید جایی برود كه می‌داند چیزی در گلویش می‌ریزند، یا مجبورش می‌كنند كه خودش روزۀ خود را باطل كند، و اگر برود و چیزی در گلویش بریزند، یا از روی ناچاری كاری كه روزه را باطل می‌كند انجام دهد، روزۀ او باطل میشود، بلكه اگر قصد رفتن كند، اگرچه نرود روزهاش باطل است.
آنچه برای روزهدار مكروه است
مسأله 1666- چند چیز برای روزهدار مكروه است و از آن جمله است:
1. دوا ریختن به چشم و سرمه كشیدن، در صورتی كه مزه یا بوی آن به حلق برسد.
2. انجام دادن هر كاری كه ـ مانند خون گرفتن و حمام رفتن ـ باعث ضعف میشود.
3. انفیه كشیدن، اگر نداند كه به حلق می‌رسد، و اگر بداند به حلق می‌رسد جایز نیست.
4. بو كردن گیاههای معطّر.
5. نشستن زن در آب.
6. استعمال شیاف.
7. تر كردن لباسی كه در بدن است.
8. كشیدن دندان و هر كاری كه به واسطۀ آن از دهان خون بیاید.
9. مسواك كردن به چوب تر.
10. بی جهت آب یا چیزی در دهان كردن.
و نیز مكروه است انسان بدون قصد بیرون آمدن منی زن خود را ببوسد، یا كاری كند كه شهوت خود را به حركت آورد، و اگر به قصد بیرون آمدن منی باشد، روزۀ او باطل میشود.
جاهایی كه قضا و كفاره واجب است
مسأله 1667- اگر در روزۀ رمضان عمداً قی كند، یا در شب جُنب شود ـ و به تفصیلی كه در مسأله (1639) گفته شد ـ بیدار شود و دوباره بخوابد و تا اذان صبح بیدار نشود، فقط باید قضای آن روز را بگیرد، ولی اگر كار دیگری كه روزه را باطل می‌كند عمداً انجام دهد، در صورتی كه می‌دانسته آن كار روزه را باطل می‌كند، قضا و كفاره بر او واجب میشود.
مسأله 1668- اگر به واسطۀ ندانستن مسأله كاری انجام دهد كه روزه را باطل می‌كند، چنانچه می‌توانسته مسأله را یاد بگیرد، بنابراحتیاط كفاره بر او واجب میشود، و اگر نمی‌توانسته مسأله را یاد بگیرد كفاره بر او واجب نیست.