فصل سیّم در نماز طوافست بدانکه واجبست بعد از طواف عمره دو رکعت نماز طواف مثل نماز صبح و واجب است که آنها را در نزد مقام حضرت ابراهیم به جا آورد و احوط مبادرت به اتیان آن است بعد از طواف و احوط آنست که در پشت مقام به جا آورد و با عدم تمکّن و بعد مفرط که نزد مقام صدق نکند در یکی از دو جانب آن به جا آورد و اگر آنهم ممکن نباشد مراعات می کند الاقرب فاالاقرب به سوی خلف مقام و دو جانب آن را و احوط اعادۀ نماز است اگر متمکّن شود از آن در پشت مقام تا آخر تنگی وقت آن، و امّا طواف مستحبّ پس نماز او را در همه مسجد می توان کرد اختیاراً بلکه گفته اند که ترک می توان کرد عمداً (مسئله1) و اگر کسی این نماز(1) را فراموش کند هر وقت که متذکّر شود به جا آورد در مقام و اگر در مقام ممکن نشود در سایر مواضع مسجد الاقرب فاالأقرب به مقام و ظاهر این است که اعادۀ آنچه به جا آورده از سعی و غیره لازم نباشد اگر چه احوط اعادۀ ان است و بعضی متفرّع کرده اند بر اعتبار ترتیب ما بین نماز طواف و ما بین افعال لاحقه آنکه کسی که واجبات نماز را از قرائت و غیرها نداند عمرۀ او باطل است و هم چنین حجّ او پس بری الذمّه نخواهد شد از حجّةالاسلام لهذا بر مکلّف لازم است در جمیع اوقات خصوصاً در وقت ارادۀ حجّ بیت الله الحرام به تصحیح نماز خود و اگر ممکن شود نماز طواف را در مقام به جماعت کند ولی در اکتفا کردن به جماعت اشکال است و احوط ایتان به فرادا است نیز(مسئله2) و اگر دشوار باشد از برای شخص ناسی برگشتن به مسجد پس به جا بیاورد آن را در هر مکانی که متذکّر شود هر چند در بلد دیگر بوده باشد و احوط آن است که برگردد به حرم اگر دشوار نباشد و آن را به جا آورد و بعضی در صورت تعذّر برگشتن به مقام استنابه را الازم دانسته اند بنابر این احوط جمع است میانۀ قضای آن در هر جا که متذکّر شود و گرفتن نایب که آن را در مقام به جا آورد و اگر به میرد واجب است بر ولیّ قضاء مثل باقی نمازی که از میّت فوت شده و مستحبّ است در نماز طواف آنکه در رکعت اوّل بعد از حمد سورۀ توحید و در رکعت دوم سورۀ جحد بخواند و چون از نماز فارغ شود حمد و ثنای الهی به جا آورد و صلوات بر محمّد و آل محمد بفرستد و طلب قبول از خداوند عالم نماید و بگوید«أللّهُمّ تَقَبّلْ مِنّي وَلا تَجْعَلْهُ آخِرُ الْعَهْدِ مِنّي. ألْحَمْدُ للّهِ بمَحامِدِهِ كُلّها عَلى نَعْمائِهِ كُلّها حَتى يَنْتَهِي الْحَمْدُ إلى ما يُحِبّ وَيَرْضى، أللّهُمّ صَلّ عَلى مُحَمّدٍ وَآلِ مُحَمّدٍ وَتَقَبّلْ مِنّي وَطَهّرْ قَلْبِي وَزَكّ عَمَلي».
و در بعض رواياتست آنكه بگويد:«أللّهُمّ ارْحَمْنِي بِطاعَتي اِيّاكَ وَطاعَتي رَسُولِكَ (ص) أللّهُمّ جَنّبْنِي أنْ أتَعَدّى حُدُودَكَ وَاجْعَلْنِي مِمّنْ يُحِبّكَ وَيُحِبّ رَسُولَكَ (ص)وَمَلائِكَتَكَ وَعِبادَكَ الْصّالِحِينَ».
پس به سجده رود و بگوید«سَجَدَ لَكَ وَجهِي تَعَبّداً وَرِقّاً لا إلهَ إلّا أنْتَ حَقّاً حَقّاً الأوّلُ قَبْلَ كُلّ شَيءٍ وَالْآخِرُ بَعْدَ كُلّ شَيءٍ وَهاأنَاذا بَيْنَ يَدَيْكَ ناصِيَتي بِيَدِكَ فاغْفِرْ لي إنّهُ لا يَغْفِرُ الذّنْبَ الْعَظيمَ غَيْرُكَ فَاغْفِرْ لِي فإنّي مُقِرّ بِذُنُوبي عَلى نَفْسي وَلا يَدْفَعُ الذّنْبَ الْعَظِيمَ غَيْرُكَ فاغفر لی».
……………………………………………………………………………………………………………………..
1 – یعنی در طواف فریضه ح طبا