به طوری که گفتیم در میان مشاهیر سادات طباطبا چند نفر معروف به «ابن طباطبا» میباشند. از میان آنها چهار تن بیشتر شهرت دارند، و آن چهار تن:
1- ابن طباطبا شاعر نا می، یعنی محمد بن احمد بن محمد بن احمد بن ابراهیم طباطبا معروف به «ابن طباطبا اصفهانی» یا «شاعر اصفهانی» و یا به اختصار همان «ابن طباطبا» که سر دودمان محمد بن احمد بن ابراهیم طباطبا است.
در میان شعرای نا می عرب زبان، هر گاه بگویند: ابن طباطبا، منظور اوست. آیتالله بروجردی از وی سخن گفتهاند. او جد بیست و سوم آیتالله فقید است.
2- ابن طباطبا نسبدان مشهور، یعنی ابو عبدالله حسین بن محمد بن ابی طالب بن قاسم بن محمد بن احمد بن حسن بن ابراهیم طباطبا، استاد ابوالحسن عمری، مؤلف کتابهای «الانساب العلویه» و «بحر الانساب» مقیم بغداد و متوفی بسال 449 هجری از دانشمندان بزرگ علم
صفحه/ 30
انساب است و علمای بعدی علم انساب به نظرات او استناد جستهاند.
مؤلف کتاب «منتقله» یعنی ابراهیم بن ناصر طباطبا هم گاهی ابن طباطبا خوانده میشود، ولی او بیشتر به «ابن ناصر» شهرت دارد تا از این راه از ابن طباطبای مشهور امتیاز یابد، و با وی اشتباه نشود.
3- سید شمس الدین محمد علی طباطبائی که با 13 واسطه به قاسم رسی یکی از سه پسر ابراهیم طباطبا باز میگردد نیز «ابن طباطبا» خوانده میشده، ولی بعدها مشهور به «ابن طقطقی» گردید. وی مؤلف کتاب «الاصیلی» در انساب علویان و عباسیان از دودمان هاشم است که آن را برای اصیل الدین حسن پسر خواجه نصیر الدین طوسی نوشته است. این «ابن طباطبا» که گفتیم مشهور به «ابن طقطقی» شده است، ساکن موصل بوده و در سال 701 هـ.ق کتاب «الفخری» را در آداب ملکداری و دولتهای اسلا می، به نام فخر الدین عیسی بن ابراهیم حکمران موصل نوشته، و در همان موصل بسال 709 هـ. ق از دنیا رفته است.
4- ابن طباطبا نحوی، و او یحئی بن محمد بن طباطبای علوی حسنی مکنی به ابو المعمر، و معروف به «ابن طباطبا» از مشاهیر نحوئین، و از تلامذه عمر بن ثابت اع می ثمانینی و از اساتید ابن شجری، و علی بن عیسی ربعی بوده، و در رمضان 470 هـ.ق درگذشت.(1)
………………………………………………………………………………………………..
[1] – ریحانة الادب، ج 5، ص 64.