به مقتضای مطالبی كه گذشت زندگی او برای نسلی كه او رازیارت كرده و دیدار نمودهاند و برای همه نسلهای بعدی درس میباشد و سراسر برنامههای ایشان آموزندگی دارد.
ولی با این حال سخنانی از آن بزرگوار نقل شده كه هر كدام راهگشای زندگی و رهایی انسانهاست و اینك نمونههایی ازآن سخنان زنده و جاوید و حكمت آمیز:
1. «من هرگز برای ریاست خود قدمی بر نداشتم».
راستی چه قدر این جمله جالب است دنبال ریاست بودن و تهیه مقدّمات آن دیدن بزرگترین سد رشد روح و مانع كمال نفس انسانی است و انسانِ ریاست طلب، هرگز به مقام قرب الهی و ساحت قدس خداوندی دست نخواهد یافت. آن زعیم بزرگ به ریاست عامّه و تامّه دینی و زعامت بلامنازع حوزه روحانیت رسید؛ و لیكن همه اینها خود به خود و به تقدیر الهی پیش آمد و با تبانی و مقدّمه چینی و مصارف وجوه و وعد و وعید به این و آن نبود و حتی یك گام هم برای آن بر نداشتند.
امروز باید سیاستمداران و نیز جامعه روحانیت و علمای اعلام به ویژه پیش كسوتان روحانیت از این جمله مبارك درس بگیرند.
تازه این ریاستی كه آن زعیم بزرگ پیدا كردهاند، در راه دین است و الاّ اگر ریاستهای دنیوی محض باشد كه پناه بر خدا، و راستی آن ارزش و بها و قدر و قیمتی ندارد و نمیسزد كه انسان برای رسیدن به آن دست و پا بزند خصوصاً كه مآل و سرانجامِ آن، خشم و غضب الهی است و بالأخره این را بدانیم كه كسانی در مقامات روحانیاند و به هر بهانهای خود را مطرح میكنند، یك خطر دینی و آخرتی بسیار بزرگ آنها را تهدید میكند.
2. «من تا جایی كه یاد دارم اوقاتم را ضایع نكردم».
این مطلب كلید سعادت انسان است و نیز از مؤثرترین عوامل برای نیل آن مرد عظیم به آن مدارج عالی و كمالات معنوی است. موفقیت مردان بزرگ همواره در پرتو به هدر ندادن اوقات و قدرشناسی از لحظه به لحظه عمر است، آنانی كه عمر گرانبها و اوقات ارزشمند خود را قدر دانسته و آن را ارج نهادند، رو به سوی اكتساب فضایل رفته و آن اوقات گرامی و پر قیمت را صرف در اهداف بزرگ انسانی نمودند و در نتیجه به كمالات مطلوب و اهداف والای معنوی خود نایل شدند.
نصیحت همین است جان برادر كه اوقات ضایع مكن تا توانی
3. «من حتـی به كـودكی كه در گـاهـواره است از خـاندان مرحوم آخوند خراسانی احترام میكنم».
آن بزرگوار در ادب نسبت به همه خصوصاً علمای بزرگ و ربّانی و علی الأخص به اساتیدشان اشتهار دارند؛ و لكن این جمله خواه عین عبارت ایشان باشد یا مضمون آن، حاكی از تعظیم خاص و احترام ویژه و كم نظیر یك شاگرد نسبت به استاد اوست. این زعیم بزرگ، چه درس جاوید و جالبی به طلاب و دانش پژوهان و به علمای اعلام دادهاند! از این منطق جالب و دلپسند الهام میگیریم كه كودكی كه در گهواره است از خاندان استاد ولو از نوادهها و نتیجههای استاد باشد مورد احترام میباشد.